مدیریت پروژه برای ترسوها مناسب نیست!
فرض کنید شما همزمان مشغول چند فعالیت با موعد و بودجه‌ی مقرر هستید. با سهامداران و اعضای تیم خود باید هماهنگ باشید و سعی می‌کنید در تمام این هرج و مرج‌ها خونسردی خود را حفظ کنید.
با تمام این کارها چگونه می‌توانید در همه‌ی کارها بهترین باشید؟
و مهم‌تر از همه، چگونه می‌توانید از خروج یک پروژه از ریل و تبدیل شدن آن به یک فاجعه‌ی کامل جلوگیری کنید؟
متدولوژی مدیریت پروژه چیست؟
متدولوژی مدیریت پروژه سیستمی برای برنامه‌ریزی و مدیریت پروژه از ابتدا تا انتهای پروژه است.
متدولوژی‌ها متفاوت هستند اما کارکرد اساسی همه‌ی آنها یکی است: کمک به انجام پروژه
البته که بعضی متدولوژی‌ها بسته به نوع پروژه و صنعت، برای شما بهتر کار می‌کنند.
به عنوان مثال در پروژه‌های ساخت و ساز ، روش خطی مدیریت پروژه‌ی آبشار بهتر مورد استفاده قرار می‌گیرد زیرا مراحل پروژه متوالی هستند. به عبارتی دیگر تا زمانی که کار فعلی خود به پایان نرسانید، نمی‌توانید کار بعدی را شروع کنید. (نصب سقف بر روی یک خانه‌ی جدید بدون ساختن دیوار ممکن نیست).
در مقابل، برای مدیریت پروژه‌های توسعه نرم‌افزار ، متدولوژی چابک یا اجایل مناسب‌تر است زیرا الزامات، ویژگی‌ها و اولویت‌های پروژه می‌توانند با پیشرفت پروژه تغییر کنند.
علاوه بر این، شما با متدولوژی Agile یا اجایل از قبل پیش‌بینی می‌کنید که ثبات و قطعیتی وجود ندارد، به همین خاطر تشخیص می‌دهید که نمی‌توان تمام جزئیات پروژه را از قبل کامل شرح داد یا حتی آنها را درک کرد.
چرا باید از متدولوژی مدیریت پروژه استفاده کرد؟
پروژه‌های موفق مستلزم یک رویکرد روشن و منسجم برای مدیریت پروژه هستند. اینجاست که متدولوژی‌های مدیریت پروژه وارد عمل می‌شوند. متدولوژی‌های مدیریت پروژه مجموعه‌ای از اصول، ابزارها و شیوه‌ها را برای کمک به برنامه‌ریزی و مدیریت پروژه‌های مربوط به خود ارائه می‌دهند.
در نتیجه یک متدولوژی مدیریت پروژه می‌تواند به شما کمک کند که از شکست پروژه جلوگیری کنید و محصولی موفقیت‌آمیز ارائه دهید.
تفاوت متدولوژی با چهارچوب
متدولوژی مدیریت پروژه، فلسفه‌ای است که در پس چگونگی رویکرد انجام پروژه وجود دارد. این به مفهوم مجموعه‌ای از قوانین سفت و سخت نیست، بلکه منظور از متدولوژی مدیریت پروژه مجموعه‌ای از اصول سطح بالا است که نحوه‌ی تنظیم و ارائه‌ی پروژه را هدایت می‌کند.
این دو متدولوژی اصلی مدیریت پروژه که در ادامه‌ی مقاله به بررسی آن می‌پردازیم برگرفته از تمرین و تجربه هزاران مدیر پروژه است، به این معنی که در پروژه‌ی خود نیازی به اختراع مجدد چرخ ندارید!
این متدولوژی‌ها ارزشمند هستند زیرا زبان مشترکی را به متخصصان ارائه می‌دهند. متدولوژی‌های مدیریت پروژه ترکیبی از نشانه‌ای واضح از نحوه‌ی رویکرد پروژه و بهترین توصیه‌های علمی هستند.
از طرفی دیگر چهارچوب مدیریت پروژه ساختار و جهت‌گیری بیشتری را ارائه می‌دهد که چه مراحلی باید در هر مرحله از چرخه‌ی حیات پروژه تکمیل شود و چگونه یک پروژه باید سازمان‌دهی شود.
چهارچوب ساختاری منعطف است که فرایندهای مورد نیاز را مشخص می‌کند اما در عین حال شما می‌توانید با ابزارها و تجربیات، پروژه را در آن فرآیندها پیش ببرید اما متدولوژی کامل است و شامل روش‌ها و دستورالعمل‌ها و ابزارها و تجربیاتی است که تعریف شده هستند.
در جدول فوق تفاوت‌های مهم چهارچوب و متدولوژی با استفاده از مثال توسعه‌ی یک نرم‌افزار توضیح داده شده است.
شما بر اساس نیازهای خاص پروژه و روشی که تیم شما دوست دارد کار کند، می‌توانید پروژه را با متدولوژی و چهارچوب مدنظرتان تطبیق دهید.
در نهایت چهارچوب‌ها قابل تنظیم و سازگاری هستند و به تیم‌های پروژه آزادی بیشتری می‌دهند تا کارها را به روش خود انجام دهند. اما اگر تیم پروژه بی‌تجربه باشد، استفاده از چهارچوب ممکن است منجر به بروز اختلال یا یک نتیجه‌ی ناسازگار باشد.
دو متدولوژی مهم مدیریت پروژه:
اکنون که ویژگی‌های متدولوژی‌های مدیریت پروژه را درک کرده‌اید، بیایید دو مدل از بهترین متدولوژی‌ها را بررسی کنیم. این متدولوژی‌ها از پرکاربردترین متدولوژی‌ها در مدیریت پروژه هستند. اکنون به تعریف دو متدولوژی آبشار و اجایل خواهیم پرداخت.
پیشنهاد پامیکا به شما برای مطالعه‌ی بیشتر:
بهترین نرم‌افزارهای مدیریت پروژه
۱) متدولوژی آبشار (خطی)
متدولوژی مدیریت پروژه‌ی آبشار یک روش قدیمی اما خوب است!
نحوه‌ی کار متدولوژی آبشار به این صورت است که ابتدا کل پروژه را با جزئیات طراحی کنید و سپس پس از نهایی شدن طرح، پروژه را طبق برنامه‌ی خود و در مراحل متوالی اجرا می‌کنید و پس از اتمام پروژه، شما بررسی، آزمایش و نتیجه‌ی نهایی را تحویل می‌دهید.
به دلیل این که متدولوژی آبشار یا Waterfall فرآیندی بسیار ساختاریافته و سفت و سخت است، بسیار محبوب و مناسب پروژه‌هایی با الزامات و مهلت‌های مشخص است. متدولوژی آبشار برای پروژه‌هایی شامل بوروکراسی و تشریفات اداری اجرا می‌شود، مانند پروژه‌های زیرساختی با بودجه‌ی دولت.
با این حال متدولوژی سختگیرانه‌ی آبشار گاهی هم می‌تواند منجر به شکست یا عقبگرد پروژه شود. به عنوان مثال، اگر نیاز باشد تغییراتی در طول پروژه ایجاد شود، اجرای آنها می‌تواند دشوار و زمان‌بر باشد.
یکی دیگر از نقاط ضعف آبشار این است که به دلیل ماهیت خطی آن، انعطاف‌پذیر نیست و در مواجهه با تغییرات می‌تواند ناکارآمد باشد.
با این حال همانطور که گفته شد از قدیم مدل آبشار محبوبیت و جایگاه خود را حفظ کرده است.
۲) متدولوژی اجایل (تکرار شونده)
به متدولوژی اجایل، متدولوژی چابک هم می‌گویند.
متدولوژی آبشار Waterfall از ابتدا تا انتها به روش خطی عمل می‌کند اما متدولوژی چابک Agile یک ترن هوایی سریع است.
نحوه‌ی کار متدولوژی چابک یا اجایل به این صورت است که پروژه‌ها به چندین تکرار کوتاه تقسیم می‌شوند، جایی که تیم‌های پروژه بر ارائه‌ی یک محصول یا هدف متمرکز می‌شوند.
در پایان هر تکرار، تیم‌ها در مورد پیشرفت تا به امروز فکر می‌کنند و بر اساس بازخورد سهامداران، برنامه‌ریزی می‌کنند که بعدا با آن چه برخوردی داشته باشند. آنها همچنین نحوه‌ی عملکرد تیم را به طور کلی در نظر خواهند گرفت و هر گونه تغییری را که برای بهبود کارایی آنها لازم است، انجام می‌دهند.
این چرخه‌ی ثابت بازخورد به این معنی است که پروژه‌هایی با متدولوژی اجایل نسبت به پروژه‌های آبشار، انعطاف‌پذیرتر و پذیرای تغییرات هستند.
پروژه‌هایی با متدولوژی اجایل سازمان‌دهی کمتر و هرج‌و مرج بیشتری دارند. پس در این متدولوژی هم‌خوانی با سررسیدها و بودجه‌ی مقرر کار سختی است.
متدولوژی چابک تکرار و زمان بازنگری سریع را فراهم می‌کند. این متدولوژی برای مجموعه‌هایی مفید است که نیاز دارند محصولاتشان را در زمان کمتری به بازار ارائه کنند.
سرویس مدیریت پروژه‌ی پامیکا امکان استفاده از متدولوژی‌های متعدد مدیریت پروژه از جمله اجایل و آبشار را برای شما فراهم کرده است که می‌توانید بسته به نوع کسب‌وکار خود ازین متدولوژی‌ها در سرویس مدیریت پروژه‌ی پامیکا استفاده کنید.
شما با استفاده از نرم‌افزار مدیریت پروژه‌ی پامیکا می‌توانید الزامات پروژه را به طور کامل تعریف کنید. با توجه به منابع لازم و در دسترس جدول مدیریت زمان پروژه را تنظیم می‌کنید. می‌توانید با اعضای تیم پروژه و سایر ذینفعان ارتباط برقرار کنید و به صورت مداوم در تعامل باشید. اسناد و فایل‌های مربوطه را به اشتراک بگذارید و تاریخچه‌ی مکالمه را مرور کنید و تصمیمات دقیق‌تری بگیرید.
نتیجه‌گیری:
هیچ روش مدیریت پروژه‌ای وجود ندارد که برای همه‌ی پروژه‌ها مناسب باشد. انتخاب روش مناسب به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله نوع پروژه‌ی شما و همچنین میزان زمان و بودجه‌ای که در اختیار دارید.
امیدواریم اکنون اطلاعات کافی برای شروع داشته باشید و اگر به دنبال پلتفرمی هستید که مدیریت پروژه‌ی شما را کارآمد کند، پامیکا یک گزینه‌ی درجه یک است.
متدولوژی اجایل و آبشار چیست؟